YETİŞKİNLERDE YABANCI CİSME BAĞLI HAVAYOLU TIKANIKLIKLARINA YAKLAŞIM
Yabancı bir cisme bağlı havayolu tıkanıklığı, havayolunu tıkayan cismin hava giriş-çıkışına kısmi izin veren kısmitıkanıklığıbiçiminde ya da hava giriş-çıkışına hiç izin vermeyen tam tıkanıklığıbiçiminde gerçekleşir.
Yabancı cisme bağlı havayolunun kısmitıkanıklıklarında kişide ani solunum sıkıntısı ortaya çıkar.
Zayıf ve sessiz bir öksürme ile birlikte hırıltı duyulur. Bu durumda olan kişi kendi kendine öksürmesi ve nefes alması için yönlendirilmelidir.
Havayolunun kısmi tıkanıklıklarında çoğu zaman kişinin öksürmesi ile birlikte
yabancı cisim çıkarılmaktadır. Ancak kişide tam tıkanıklık bulguları ortaya çıkarsa müdahale edilmelidir.
Yabancıcisme bağlı olarakhavayolunun tamtıkanmasıdurumunda kişinefesalıpveremez, ses çıkaramaz ve öksüremez.
Havayolunda tam tıkanmaya yol açan yabancı cismi çıkartmaya yönelik manevralar bilinci açık kişilerde yapılır.
Böyle bir durumda önce“sırt vuruşu” ardından“karına bası manevrası”uygulanmalıdır.
Bunun için kişiye ne yapılacağı önce kısaca açıklanmalı ve derhal uygulamalara başlanmalıdır.
Sırt vuruşu;
• Önceliklekişinin arkasına geçilir, kişi ayaktayken bir el ile göğsü desteklenerek havayolu aşağıda olacak şekilde öne doğru eğilmesi sağlanır.
• Boşta kalan elin topuğu ile kişinin skapulaları (kürek kemikleri) ortasına kuvvet yönü ileriye ve içeriye
olacak şekilde, saniyede bir kez kuvvetlice vurulur
Karına bası manevrası;
• Yabancı cisim bu aşamada çıkmamışsa karına bası manevrasını uygulamak üzere kişinin arkasına geçilir ve müdahalede bulunulacak kişinin boyundan daha yüksekte olacak şekilde ayakta durulur.
Bu pozisyonu sağlamak üzere bir yükseltiden yararlanılabilir ya da kişinin dizleri üzerine çökmesi
sağlanabilir.
• Bir el yumruk yapılır ve yumruk yapılan elin başparmağı ksifoidin bir miktar altına yerleştirilir.
• Boşta olan diğer el ile yumruk yapılmış el tutulur ve beş kez içeri ve yukarıya olacak şekilde kuvvetlice
bastırılır