PARAMEDİĞİN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI ve Paramedik algoritmalarına tüm bilgilere bu içeriğimizden ulaşabilirsiniz.
Özet Olarak Paramedik Kimdir Sorunun Cevabı: https://www.112acilfm.net/paramedik-kimdir/
İçerik Başlıklarımız
Paramedik nedir ?
Acil Tıp Hizmetlerinde, yaşam zincirinin anahtarı olarak tanımlanan ve Hastane Öncesi Acil Bakımın önemli bir parçasını oluşturan; genellikle kritik durumdaki hastaya ya da yaralıya ilk anda müdahale eden sağlık profesyonelidir.
AABT GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI
22 Mayıs 2014 tarihli ve 29007 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan “Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik Ek-1B” kapsamında paramediklerin iş ve görev tanımları aşağıda belirtilmiştir.
- Acil araç kullanma tekniklerini ve trafik kurallarını bilmek ve en az B sınıfı sürücü ehliyetine sahip olmak,
- Kendisini ve hastaları olası kazalardan korumak amacıyla, kaza yerini kontrol altına almak, olası tehlikeleri tanımak, uygun koruyucu giysileri ve malzemeleri
gerektiğinde kullanabilmek, - Acil vakayı değerlendirme sonrası, polis, itfaiye ve
diğer yardım kuruluşlarından gerektiğinde yardım almaya karar verebilmek ve bu kararı gerçekleştirmek. Bunun için tehlikeyi görebilme becerisine sahip olmak. - Hastanın/kazazedenin sorununu olay yerini
inceleyerek, çevresinde bulunan kişilerden bilgi alarak ve hastayı muayene ederek belirlemek, - Çok sayıda hastanın/kazazedenin bulunduğu acil durumlarda triaj yapmak (öncelikleri belirlemek),
- Hastanın/kazazedenin , akrabalarının ve
çevresindeki kişilerin güvenini kazanarak, tedavinin bir parçası olan psikolojik destek sağlamak, - Temel Yaşam Desteği sağlamak; hasta/kazazede yeterince soluk alamıyorsa veya şok gelişmişse, acil bakım desteği ile hastanın/kazazedenin durumunu korumasını, solunumu durmuşsa ve/ veya kalbi çalışmıyorsa yeniden çalışmasını sağlamak (Kardiopulmoner resüsitasyon-CPR yapmak),
- İleri Yaşam Desteği sağlamak; hastanın/kazazedenin elektrokardiyografisini (EKG) çekmek, ritmini
değerlendirmek ve tedavi protokolleri ile belirlenmiş
gerekli tıbbi tedaviyi uygulamak ve/veya defibrile etmek, tedavi protokolleri haricinde bir sorunla karşılaştığında tıbbi danışman ile iletişim kurarak istem doğrultusunda tıbbi tedaviyi sürdürmek, - Kaza sonrası kazazedeyi desteklemek ( immobilize etmek, atellemek, hastanın hareketini önlemek için desteklerle sabitlemek) sedye ile taşımak,
- Gereksinim durumunda sırt tahtası (back board), travma yeleği (K.E.D.), boyunluk (cervikal collar), traksiyon ateli, sert destek (atel), havalı destek, vakumlu destek vb. malzemeleri amacına uygun ve doğru yöntemle uygulamak,
- Kazazedede kesik, yara, kırık, yanık ve iç-dış kanama varsa,
gerekli bakımı vermek, - Kalp krizi, felç, solunum yolu hastalıkları, epilepsi, diyabetik koma, insülin şoku, doğum, zehirlenme, aşırı doz ilaç kullanımı, aşırı sıcak ve soğuğa maruz kalma gibi sorunlar için çağrıldığında gerekli acil bakımı vermek,
- Psikiyatrik hastalara gerekli bakımı vermek,
- Entübasyon yapmak,
- İntravenöz girişim yaparak, uygun sıvıyı başlamak,
- Hastayı/kazazedeyi güvenli bir şekilde ambulansa
yerleştirmek, yolda hastaya gereksindiği acil bakımı vermek, hastayı sağlık kuruluşuna nakletmek ve bu arada acil servis elemanları ile/ veya çağrı merkezi aracılığıyla haberleşmek, - Hastanın/kazazedenin götürüldüğü hastanenin acil servis elemanlarına hastayı/kazazedeyi teslim etmek, bilgi ve rapor vermek; gerektiğinde acil serviste acil bakım konusunda yardımcı olmak,
- Tüm formları eksiksiz doldurmak ve raporları öngörüldüğü gibi yazmak,
- Bir sonraki çağrı için gerekli olan her şeyin tamamlandığından emin olmak,
- Ambulansın ve içindeki malzemelerin eksiklerinin
giderildiğinden, temizliğinden/dezenfeksiyonundan emin olmak, günlük, haftalık, aylık, mevsimlik ve yıllık bakımlarını aksatmamak, - Alan deneyimi olan ve eğitimini alan paramediklerin çağrı merkezlerinde çağrıları karşılamak ve ambulansları yönlendirmek,
- Görevini gerektiği şekilde sürdürebilmesi için vücudunu her zaman formda tutmak; ortalama 50 kg kaldırabilmek ve taşıyabilmek (iki paramedik sedye hariç en az toplam 100 kg bir hastayı taşıyabilmelidir),
- Atik, ruhsal ve fiziksel yönden sağlıklı olmak; önderlik yapabilmek ve karar verme yetisine sahip olmak,
- Acil bakımın kalitesinden ödün vermemek; bunun için araştırma yapmak ve yapılan araştırmalara katılmak,
- Ömür boyu bireysel mesleki eğitimini sürdürmek; bunun için yeni başlayana işe uyum eğitimi, hizmet-içi eğitim gibi etkinliklerle paramediğin mesleki gelişimini
sağlamak, ülke çapında yapılacak eğitimlerde görev almak, - Kazalardan korunma, ilkyardım ve ambulans çağırma konularında halka yönelik eğitim yapmak,
- Paramediklerle ilgili derneklerin görüşü alınarak Bakanlıkça çıkartılacak yönetmelik hükümleri doğrultusunda hazırlanacak protokoller ile belirlenen yetki ve sorumlulukları yerine getirmek.
Paramedik Çağrı Haberi Alındığında
- Haberleşme merkezinden (112 merkez) çağrı olduğu bilgisini alır almaz, ambulansa binerek; en emniyetli yoldan, trafik yoğunluğu ve hava koşullarını göz önünde bulundurarak verilen adrese gitmek,
- Çağrı raporlarına; olay yeri, çağrı saati, olay yerine varış ve ayrılış saatleri, hastanın acil servise teslim saati ve diğer gerekli, bilgileri yazmak,
- Ambulansı, taşıdığı vakanın durumunu göz önünde bulundurarak, trafik düzenine ve kurallarına uygun olarak sürmek (Yapılan araştırmalarda, sürekli ışık ve sirenlerle seyir yapıldığında ambulans kazalarının % 40 arttığını göstermiştir.),
- Hastalık ya da kaza olaylarında, ambulansı emniyetli bir yere park etmek,
- Şayet olay yerinde polis varsa, olayla ilgili kısa bilgi alıp, gerekli uyarı ve önerileri göz önünde tutarak durumu değerlendirmek.
- Polis ve/veya diğer yetkililerin bulunduğu ortamda amirane tavır takınmaktan kaçınarak, ancak onların da hastaya müdahalesine izin vermeden acil bakımı vermek,
- Eğer olay yerinde polis yoksa, çevredeki kişilerden bilgi almak,
onlardan trafiğin düzenlenmesinde yararlanmak (uyarı işaretlerinin yerleştirilmesi, yola dağılmış malzemelerin toplanması, kendisini ve hastayı korumak üzere trafiğin yönünü değiştirmek vb gibi).
TIBBİ DURUMU DEĞERLENDİRME
Sorunu saptamak ve değerlendirmek,
- Hayati tehlike oluşturan durumlara öncelik vermek; soluk yolunu açmak, solunumun devamlılığını sağlamak, gerektiğinde TYD (CPR) yapmak, kanamayı kontrol altına almak, şoka karşı önlem almak, şok oluştuysa kontrol altına almak, kırıkları desteklemek (tespit etmek/atellemek, sabit halde tutmak için gerekli önlemleri almak), yaralara pansuman yapmak, gerektiğinde doğum yaptırmak, zehirlenme ve yanıklarda acil bakım vermek,
Hastanın, hastalık tanıtım kartı var mı araştırmak, - Kurtarma çalışması öncesi hastaya acil bakımı başlatmak ve kurtarma görevlilerinin izin verdiği güvenlik sınırında bakımı devam ettirmek,
- Mümkün olduğunca hızlı çalışmak; ancak, gereksiz telaştan, dikkatsiz ve yanlış uygulamalardan kaçınmak,
- Hastanın mahremiyetine saygılı davranmak, hastayı meraklı bakışlardan korumak.
- Soğukkanlılığını koruyarak, hastalık ve anksiyete nedeniyle tepkili davranış gösteren hastaya ve yanındaki kişilere, nazik ve profesyonelce davranmak.
HASTAYI KURTARMA VE HASTANEYE NAKİL İÇİN HAZIRLAMA
- Eğer profesyonel kurtarma ekibi varsa, kurtarma ve çıkarma çalışmalarına karışmamak,
- Kurtarma çalışmalarından önce hayati tehlike oluşturan sorunları tespit etmek ve yaralanan kısımları immobilize etmek,
- Gerektiğinde haberleşme merkezi ile iletişim kurarak, itfaiye, kurtarma ekibi -malzemesi vb gereksinimleri istemek,
- Karmaşık çıkarma vakalarında, ambulansta gerekli malzeme yoksa veya kurtarma ekibi yoldaysa girişimde bulunmamak,
- Hastayı, yaralanmış kısımları en az zarar görecek şekilde çıkarmak ve çıkarma esnasında gerekli bakımı devam ettirmek,
- Çıkarma işlemi sonrası hastayı değerlendirerek, daha ileri bakıma gereksinimi olup olmadığını saptamak ve hastaneye nakil için hazırlamak (sabitlemek-stabilize etmek),
- Yaralanma (travma) olgularında gerektiğinde (ve sadece bu konuda eğitimli acil servis doktoru varsa) pnömatik anti şok giysisi (PAŞG) giydirmek, şişirmek, hastayı sırt tahtasına alarak sabitlemek (immobilize etmek).
PARAMEDİKLERİN HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUĞU
Paramedikler Tebliğ’in 2 sayılı Ekinde de belirtildiği üzere, tıbbi danışman ile birlikte hareket ederek ilgili hastaneye ulaştırıncaya kadar hastaya sağlık hizmeti sunmaktadırlar. Paramedik, tıbbi danışmana vakayı aktarmakta ve kendisinden gelen bildirimler sonucunda hareket etmekte, eğer tıbbi danışmandan bildirim alamazsa, kendiliğinden olaya müdahale etmemektedir.
Bu bağlamda iki sağlık görevlisinin de birlikte sorumluluğu söz konusu olduğu için açılacak davalarda da her iki sağlık görevlisi de kusurları oranında sorumlu olacaklardır.
Kamuda çalışan sağlık görevlilerinin hukuki sorumluluğuna gidilmesi ancak idare hukukundaki tam yargı davaları yolu ile mümkün olacaktır. Bu durumda, kamu görevlisi olan Paramediğin kusurunun hizmet kusuru olup olmadığı yani hizmet kusuru mu yoksa kişisel kusur mu olduğuna bakılır, eğer hizmet kusuru değilse bu durum kusurlu sorumluluk olarak adlandırılan kişisel kusur olduğuna karar verilir.
Paramedik, kişisel kusuru ile hastaya zarar vermiş ise bu durumda Türk Borçlar Hukuku’ndaki haksız fiil hükümleri dikkate alınarak uygulanacaktır. Paramedik, kişisel kusur ile sebebiyet verdiği zararları tazmin etmektedir. Fakat Paramediğin tazmin mükellefiyetinin ortaya çıkması için zararın var olması, söz konusu zararın doğrudan doğruya Paramediğin fiilinden doğması ve zararın mücbir bir sebepten dolayı oluşmamış olması gerekmektedir.
Hastanın özel bir ambulans talep etmesi halinde ise, hasta ya adam çalıştıranın kusursuz sorumluluğu ilkesi uyarınca şirkete karşı haksız fiil hükümlerine göre dava açabilecek ya da şirket ile aralarındaki tedavi hizmet sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmesel sorumluluğa dayanarak dava açabilecektir.
CEZA SORUMLULUĞU
- Sağlık hizmeti sunan görevlilerin kusurlu tıbbi girişimlerinden dolayı taksirli ya da kasten adam yaralama veya öldürme gibi suçlardan dolayı yargılanabilecekleri başta Türk Ceza Kanununda olmak üzere kişilerin görevi ile ilgili diğer mevzuatlarda da zikredilmektedir. Paramediklere karşı davalar genellikle taksirli suçlardan dolayı açılmaktadır.
- Taksir Türk Ceza Kanununun 22. Maddesinde şöyle zikredilmektedir: “Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanunî tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir”. Taksir suçunun işlenmesine karşı verilecek ceza Paramediğin kişisel kusuruna göre değişiklik gösterir. Eğer taksir suçunun işlenmesinde birden fazla kişi bulunuyorsa herkes kendi kusuru derecesinde sorumlu tutulur.
- Türk Ceza Kanununun 21. Maddesinde ise kast suçu şöyle tanımlanmaktadır: “Suçun kanunî tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.” Acil tıbbi girişim esnasında kasten uygulanan davranıştan söz etmek çokta mümkün değildir.
Ülkemizde hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin hızla gelişimi ve hizmetten faydalanan acil hastaların tıbbi uygulama hataları iddialarında bulunmaları son yıllarda artış göstermekte olup, ilerleyen yıllarda da artarak devam edeceği gerçeği açıktır. Dünya örneklerine bakıldığında son yıllarda ABD’de hastanelere ve sağlık mensuplarına karşı açılan dava sayısında önemli ölçüde bir artış görülmüştür. Ülkemizde idari ve adli şikayetlere baktığımızda her 30 Paramedikten birinin şikayete uğradığı görülmektedir.
Tıbbi uygulama hataları gerekçe gösterilerek açılan davalarda ki artış, yeni Türk Ceza Kanunu’nda ki ceza oranlarının yükselmesi, isnat eden cezaların paraya çevrilmeyişi ve ertelenmemesi Paramedik mesleğini icra eden kişileri bekleyen en çarpıcı gerçeklerdir. Paramedikler acil tıbbi müdahale yaparak hastaların hayatını kurtarmak için büyük bir gayret ile çalışırken tıbbi girişim sonucu oluştuğu gerekçesi ile ileri sürülen uygulama hatalarından dolayı bir takım idari ve adli şikayetlere konu olabilmektedirler. Tıbbi yetki ve sorumluluklarının sınırlı oluşu ise idari ve adli soruşturmalarda Paramediklerin aleyhine sonuçlar doğurabilmektedir.
Paramediklerin mesleklerini icra ederken hastalarda oluşan zararlardan dolayı aleyhlerine açılacak tazminat davalarında kendilerini güvence altına almaları için mesleki sorumluluk sigortası kapsamına alınmaları gerekliliği oldukça önemlidir. Bu şekilde Paramedikler, malpraktis davalarında kendilerini daha iyi koşullarda savunabilecekler ve eğer tazminat ödemeye mahkum edilirler ise bu meblağ sigortalarından karşılanabilecek ve böylece tıbbi uygulama esnasında korku ile hareket etmeyeceklerdir. Acil sağlık hizmetleri gibi riskli bir alanda görev yapan Paramediklerin Mesleki Sorumluluk Sigortası ile güvence altına alınmaları hususunda gerekli çalışmaların ivedilikle yürütülmesi beklenen bir durumdur.
Paramedik Yönetmeliği
Yönetmelik bağlantısı: Acil Bakım Teknikerleri ile Acil Tıp Teknisyenlerinin görev, yetki ve sorumlulukları
Paramedik Algoritmalar
