Memurun Mesai Ücreti Yerine İzin Kullanma Hakkı !
Memurların yapmış oldukları fazla çalışmalara karşılık izin kullanmalarına ilişkin düzenleme 657 sayılı kanunun 178. maddesinde yer almaktadır. Ayrıca bu maddenin uygulama esasları, 19/02/1975 tarihli ve 7/9493 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yürürlüğe konulan “Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmelik”te düzenlenmiştir.
657 sayılı yasanın 178. maddesine göre, memur tarafından yapılan her sekiz saatlik fazla mesaiye karşılık olarak 1 günlük izin verileceği hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle memurun farklı zamanlarda yapmış olduğu fazla çalışma saatleri çalışma çizelgeleri ile takip edilmeli ve her sekiz saatlik çalışmaya karşılık 1 günlük izin memura verilmelidir.
Devlet memurları kanununa göre çıkarılan yönetmeliğin 7. maddesinde, fazla çalışmaların nasıl kayıt altına alınacağı belirtilmiştir. Buna göre, kurum amirleri gerekli gördükleri hallerde fazla çalışma yaptırabilirler ve bu çalışmaların kayıt altına alınması için “Fazla Çalışma Cetveli” düzenlenir. Bu cetvel, memur ve amir tarafından imzalanarak özel dosyasında saklanır.
Fazla çalışma karşılığı verilecek izinlerin hak edilmesinde herhangi bir üst sınır bulunmamaktadır. Her memur, ne kadar süre fazla çalışma yapmış ise ilgili çalışmaların saatine denk gelen gün kadar izin kullanabilecektir.
Fazla çalışma karşılığı olarak kazanılan izinlerin hak edilmesinde amirin takdir hakkı bulunmamaktadır. Ancak bu izinlerin kullanılma zamanı ile alakalı olarak amirin takdir hakkı bulunmaktadır.
Memurun yapmış olduğu fazla mesailer karşılığı hak ettiği izinlerin, iznin kazanıldığı yıl kullanılması gerekmektedir. Bu izinlerin gelecek yıla devretmesi mümkün değildir.
Fazla çalışma karşılığında hak edilen izinlerin kullandırılamaması durumunda, söz konusu memurlara fazla çalışma ücreti ödenmesi mümkün değildir. Memura fazla çalışma ücreti ödenebilmesi için fazla çalışmadan önce mevzuatta yer alan makamlarca ücret ödenmesi hususunda onay verilmiş olması gerekmektedir.
Fazla çalışma mesai karşılığı elde edilen izinlerin yıllık izinle birleştirilerek kullanılması mümkündür. Ancak 657 sayılı Kanunun 178. maddesine göre bu şekilde kullanılacak izinlerde en fazla 10 günlük fazla çalışma izninin yıllık izinle birleştirilmesine imkan verilmiştir.