Anayasa Mahkemesi Hekimler Hakkında 1219 Sayılı Tababet Kanunu Üzerine Kararı
Anayasa Mahkemesi (AYM), 1219 sayılı Tababet Kanunu’nun 28. maddesinin Anayasa’nın 20. ve 49. maddelerine aykırılığı iddiasını değerlendirerek önemli bir karar aldı. Bu karar, hekimlik mesleğinin icrasına getirilen kısıtlamaların hukuki dayanaklarını ve toplumsal etkilerini kapsamlı bir şekilde ele aldı.
İçerik Başlıklarımız
Kararın Özeti
AYM, hekimlik mesleğinin özel sağlık kuruluşlarında veya serbest olarak icrasının, infazın tamamlanmasından itibaren üç yıllık süreyle sınırlı olmasının makul ve orantılı bir düzenleme olduğuna hükmetti. Mahkeme, bu sürenin hekimlik mesleğinin niteliği göz önünde bulundurularak belirlendiğini ve süresiz bir yasaklama içermediğini vurguladı. Ayrıca, yasaklanmış hakların geri verilmesi için üç yıl içinde yeni bir suç işlememe ve hayatın iyi hâl içinde sürdürüldüğüne dair kanaat oluşması gerektiği belirtildi.
Hekimlik Mesleğinin Onuru ve İtibarı
Mahkeme, düzenlemenin amacının hekimlik mesleğinin onur ve itibarını korumak olduğunu ifade etti. Anayasa’ya aykırılık iddialarının değerlendirilmesinde, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı işlenen suçların toplumsal etkisinin dikkate alınması gerektiği vurgulandı. Hâkimlerin takdir yetkisinin, toplumda mesleki güveni tesis edecek şekilde kullanılması gerektiği belirtildi.
Kısıtlamaların Gerekçesi
AYM, anayasal düzene karşı işlenen suçlardan mahkûm olanların özel sağlık kuruluşlarında veya serbest olarak hekimlik mesleğini icra etmelerine getirilen kısıtlamaların süresiz olmadığına dikkat çekti. Üç yıllık süre içerisinde belirli koşulların yerine getirilmesi halinde hakların geri verileceği ifade edildi. Bu bağlamda, kuralın Anayasa’nın 13., 48. ve 49. maddelerine aykırı olmadığı sonucuna varıldı.
İtirazın Gerekçesi
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nin yaptığı itirazda, 28. maddenin Anayasa’nın çalışma özgürlüğü ile özel hayata saygı gösterilmesini isteme hakkına ölçüsüz bir müdahale oluşturduğu ileri sürülmüştü. Ancak AYM, bu kısıtlamanın meşru bir amaca dayandığını ve hekimlik mesleğinin korunmasının toplumsal yarar sağladığını belirtti.
Sonuç
AYM’nin kararı, hekimlik mesleğine yönelik kısıtlamaların hukuki çerçevesini netleştirirken, aynı zamanda bu kısıtlamaların toplumsal güvenliği artırma amacı taşıdığını ortaya koymaktadır. Hekimlerin mesleklerini icra edebilmesi için belirlenen üç yıllık süre zarfında yeni bir suç işlememeleri ve hayatlarını iyi hâlde sürdürmeleri gerektiği şartı, hem bireysel hakları hem de kamu sağlığını gözeten bir denge sağlamaktadır.
